حضرت آیت الله یعقوبی : پندی از ویروس کرونا
- بسیاری از حوادثی که آثار منفی و ضررهای فراوانی را بر زندگی فرد و یا جامعه بر جای می گذارند ، اگر از زاویه دیگری به آنها توجه کنیم ممکن است دارای نکات مثبتی نیز باشند ، خداوند متعال در این آیه مبارکه (له باب باطنه فیه الرحمه و ظاهره من قبله العذاب)[۱](الحدید:۱۳) اشاره به همین معنی دارد .
- داشتن نگاه مثبت نسبت به مسائل مختلف باعث ایجاد آرامش، اطمینان قلبی و احساس رضایت از وضعیت جاری می شود و استرس و نگرانی را از انسان دور می کند ، عاملی که زندگی انسان را پریشان کرده و باعث ناامیدی و افسردگی در انسان می شود، و در نتیجه او را نسبت به وضع جاری زندگی معترض و نسبت به دستورات الهی سرکش می کند ، و از جهت سلامت جسمانی نیز( بر اساس نظر متتخصصان) باعث ضعف سیستم ایمنی می شود و احتمال ابتلا به بیماری های مختلف را افزایش می دهد.
- داشتن نگاه مثبت به ویروس کرونا ممکن است باعث تبدیل این بیماری به دارویی شود که درمانگر بسیاری از بیماری های روانی، اجتماعی، سیاسی و فکری است، این ویروس با وجود اینکه باعث ایجاد ترس، دلهره و نگرانی در میان مردم شده است، ولی از سویی دیگر باعث بیداری مردم و توجه به خداوند متعال و پیروی از دستورات او شده است ، و همه را تسلیم قدرت نامتناهی خداوند کرده و باعث شده همه برای دفع این بلا به ذات باری تعالی متوسل شوند.[۲]
- این ویروس از حقیقت این آیه مبارکه پرده برداشت (مثل الذین اتخذوا من دون الله أولیاء کمثل العنکبوت اتخذت بیتاً وإن اوهن البیوت لبیت العنکبوت) (العنکبوت:۴۱).
پس از انتشار این ویروس، عجز و ناتوانی قدرتهای مادی حاکم بر جهان ظاهر شد ، قدرتهایی که گمان می کردند بر انجام هر کاری توانا هستند و هیچ چیزی از سلطه و سیطره آنها خارج نخواهد بود، ولی امکانات، تکنولوژی و ارتش هایی را که برای مقابله با جنگهای فضایی آماده کرده بودند را در حالی می بینیم که در مقابله با انتشار ویروس کرونا عاجز و ناتوان مانده اند . این ویروس باعث شد که این دولتها بسیاری از بودجه هایی را که به تسلیحات نظامی و جنگ با ملتهای مظلوم اختصاص داده بودند را به خدمات بهداشتی و کمک به مردم نیازمند تخصیص دهند ، و همچنین نشست ها و اجلاسهایی را که در جهت برنامه ریزی برای ظلم به ملتها و به یغما بردن ثروت آنها منعقد می شد را تعطیل کند .
- انتشار این ویروس در جاهای مختلف صحنه ای را پدید آورد که در آن اخلاق ملتها، ارزشها و ایدئولوژی های مختلفی که به آن ایمان داشته اند ، به نمایش گذاشته شود ، و این در حالی است که در کشورمان حجم انبوهی از مشتاقان را مشاهده می کنیم که برای خدمت رسانی به بیماران مبتلا به کرونا و کفن و دفن محترمانه فوت شدگان و کمک به خانواده های نیازمند داوطلب شده اند ، خانواده هایی که به علت منع رفت و آمد و قرنظینه امکان کسب درآمد ندارند ، و این در حالی است که در برخی از دولتهای غربی سیاست ایمنی گله ای ( ایمنی جمعی ) در پیش گرفته شده است ، این سیاست بمعنای عدم انجام کارهای لازم برای پیشگیری از بیماری و مراقبت از مردم است و در آن اجازه داده می شود که ویروس به صورت طبیعی در بین مردم منتشر شود تا هر کس با سیستم ایمنی بدن خود با بیماری مقابله کند، که در نتیجه آن افراد قوی نجات پیدا می کنند و کسانی که دارای ضعف سیستم ایمنی هستند مانند افراد مسن و افراد دارای بیماری های زمینه ای ، بدون اینکه تحت مراقبت ویژه قرار بگیرند از بین بروند، این سیاست به همین صورت ادامه پیدا می کند تا اینکه با مرگ افراد ضعیف و نجات یافتن افراد قوی که بدن آنها در برابر ویروس خود ایمن شده، ویروس از بین برود، و در نتیجه دولت از پرداخت کمکهای لازم به مردم معاف می شود ؛ زیرا خدمات اجتماعی که دولت باید به مردم پرداخت می کرد در نظر دولتمردان هزینه های گزاف و بیهوده ای است که نباید صرف مقابله با بیماری شود ، البته این در حالی است این هزینه ها قبلا با دریافت مالیات از جیب مردم برداشته شده است ، و این چنین کرامت انسان را پایمال می کنند ، خصوصا افراد مسن که در شریعت ما توصیه فراوانی نسبت به احترام و تکریم آنها شده است .
- هر آنچه که پیش آمده و یا پیش خواهد آمد جامعه بشری را به بازنگری در افکار، رفتار، اولویتها و ارزشهایی که به آن ایمان آورده دعوت می کند، ونخبگان، فیلسوفان و نظریه پردازان قبل از آنکه دیر شود باید با بهره گیری از تجربه ویروس کرونا وعلل و پیامدهای آن به دنبال یک تغییر کامل باشند ، زیرا ممکن است بلایی دیگر گریبانگیر جامعه بشری شود که در مقابله با آن حتی با روشهایی که در مقابله با کرونا تا حدودی موفق بودند، عاجر بمانیم .
- ابتلا به بیماری یکی از آثار بدی است که انسان با رفتار نادرست خویش برای خود و یا جامعه به ارمغان می آورد (وما أصابکم من مصیبه فبما کسبت أیدیکم ویعفو عن کثیر) [۳] (الشورى:۳)، البته خداوند متعال همواره بسیاری از این بلاها را از بندگان خود دفع می کند ( له معقبات من بین یدیه ومن خلفه یحفظونه من امر الله) (الرعد:۱۱) ، ( إِنَّ رَبِّی رَحِیمٌ وَدُودٌ) (هود : ۹۰).
- و این همان رابطه زیبای رحمانی بین خداوند و بندگانش است که بر پایه رحمت الهی بنا شده است ، هر چند که رابطه ای یک سویه است یعنی تنها از طرف خداوند متعال است ؛ زیرا انسان قدر این محبت را نمی داند و نمی تواند حق آن را ادا کند[۴] {وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ} [الأنعام : ۹۱] .
البته گاهی اوقات خداوند متعال مصلحت بنده خویش را در این می بیند که او را به حال خود رها کند و اجازه می دهد بلاهای مختلفی گریبانگیر او شود و ملائکه نیز مانع نزول بلا بر انسان نمی شوند ، و این بدین جهت است که انسان با مواجهه با سختی و دشواری ها نتایج اعمال و معصیتهای خود را ببیند، شاید راه صلاح خویش را دوباره پیدا کند و به جبران گذشته بپردازد.[۵]
- مؤمنان باید از محرومیت خویش از زیارت اماکن مقدسه مانند کعبه مکرمه، مسجد نبوی و مراقد مشرفه معصومین ( علیهم السلام) و خالی شدن مساجد از نماز جماعت و ذکر و دعا درس عبرت بگیرند، و مراقب باشند که مصداق این سخن خداوند متعال قرار نگیرند . (وان تتولوا یستبدل قوماً غیرکم ثم لا یکونوا امثالکم) (محمد:۳۸)
[۱] – مراجعه شود به تفسیر آیه کریمه در دائره المعارف خطاب المرحله : ج ۸ / ص ۱۶۴- و همچنین به تفسیر ( من نور القرآن) : ج/۱ ص ۲۷۲ در عنوان : موعظه من سوره الحدید.
[۲] – بعضی از کشورهای اروپایی مانند ایتالیا ، اسپانیا و آلمان که اجازه پخش اذان به صورت علنی را نمی دادند ، دستور دادند که از بلندگوهای شهر صدای اذان پخش شود تا باعث ایجاد آرامش و طمانینه برای مردم شود ، و همچنین ترامپ رئیس جمهور آمریکا روز یک شنبه ۱۵/۳/۲۰۲۰ را روز ملی نماز اعلام کرد ، و برخی از خبرگزاری ها نیز در تاریخ ۱۹/۳/۲۰۲۰ نقل کردند که نخست وزیر ایتالیا آقای جوزپه کونته می گوید: ( ما کنترل اوضاع را از دست داده ایم ، ویروس کرونا ما از جهت جسمی ، روانی و ذهنی از بین برده است ، دیگر نمی دانیم چه باید کرد ، همه راه حل موجود در کره زمین جوابگو نیستند ، راه حل را باید در آسمان جستجو کرد ) ، ایتالیا بیشترین کشته ها را در مقایسه با دیگر کشورها در مواجهه با ویروس کرونا داشته است ، برخی دیگر از خبرگزاری ها به سرعت پس از چند روز سعی در تکذیب سخنان کونته به صورت رسمی داشتند و مدعی بودند که ایتالیا هیچ گاه تسلیم ویروس کرونا نشده است ، به نظر می رسد این خبرها به دنبال تحریف واقعیت هستند زیرا سخنان ایشان توهین آمیز و یا غیر واقعی نبوده اند، بلکه علت تاکید بر تکذیب آنها همسو بودن آنها با دین است .
[۳] – مراجعه شود به تفسیر آیه کریمه در دائره المعارف خطاب المرحله : ج ۱ / ص ۲۰۱- و همچنین به تفسیر ( من نور القرآن) : ج ۴ ص ۲۷۲ در توضیح این آیه مبارکه .
[۴] – مراجعه شود به تفسیر آیه کریمه در دائره المعارف خطاب المرحله : ج ۹ / ص ۴۷۲ – و همچنین به تفسیر ( من نور القرآن) : ج ۱ ص ۲۲۴ در تفسیر این آیه مبارکه ( و ما قدروا الله حق قدره ) ( الحج / ۷۴ ) .
[۵] – مراجعه شود به تفسیر آیه کریمه در دائره المعارف خطاب المرحله : ج ۹ / ص ۱۷۱ – و همچنین به تفسیر ( من نور القرآن) : ج ۱ ص ۸۵ برای توضیح این مسأله در تفسیر آیه مبارکه ( له معقبات من بین یدیه ) که در بالا ذکر شده است .