المسجد یقود الحیاه
المسجد یقود الحیاه
بسمه تعالی
شنبه ۱۶ ربیع الاول ۱۴۴۳ هــ
۲۳/۱۰/۲۰۲۱
در میلاد پر سرور پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) و با شعار (المسجد یقود الحیاه) اداره مرکزی مدیریت دفاتر مرجع عالیقدر آیت الله العظمی شیخ محمد یعقوبی (دام ظله) همایش سالانه اول ائمه مساجد را برگزار کرد.
در این همایش معظم له حضور یافت و به ایراد سخن پرداخت سخرانی ایشان با عنوان (از حسرت روز قیامت برحذر باشیم)، ایشان در این سخنرانی به بیان و شرح نکات تفسیری آیه ۱۶۷ سوره مبارکه بقره پرداختند: (وَقَالَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنَا کَرَّهً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ کَمَا تَبَرَّءُوا مِنَّا کَذَلِکَ یُرِیهِمُ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ حَسَرَاتٍ عَلَیْهِمْ وَمَا هُمْ بِخَارِجِینَ مِنَ النَّارِ) و آنان که [به جای خدا از پیشوایان شرک و کفر] پیروی کردند، گویند: کاش برای ما بازگشتی [به دنیا] بود تا ما هم از آنان بیزاری می جستیم، همان گونه که آنان از ما بیزاری جستند. خدا این گونه اعمالشان را که برای آنان مایه اندوه و دریغ است، به آنان نشان می دهد و اینان هرگز از آتش بیرون آمدنی نیستند. این آیه به تصویری از صحنه قیامت اشاره می کند که در آن سران و بزرگان و رؤسا از پیروان و طرفدارن و اتباع خود بیزاری و برائت می جویند و از آن کارهایی که در حق آنها کردند مثل گمراهی و فساد و احراف شانه خالی می کنند و آنها را نمی پذیرند با اینکه خود آنان عامل آن همه گمراهی و انحراف و فساد در اموال و جان و حیثیت آنان بودند. در حالیکه مردم همه آنها را به خاطر رهبران و بزرگان خود فدا کرده بودند. در این حالت زیردستان و پیروان در روز قیامت بعد از کشف حقیقت برای آنان، آرزو می کنند که به دنیا برگردند تا بیزاری و برائت خود از آنان را اعلام و ابراز کنند (تا ما هم از آنان بیزاری می جستیم، همان گونه که آنان از ما بیزاری جستند.) حسرت در فهم عرفی، پشیمانی و تاسف شدید همراه با غم بر گذشته است و یا انجام ندادن کارهای نیک یا کوتاهی در انجام آنهاست یا از بین رفتن فرصتهایی است که باید آنها را غنیمت می شمردند.
ایشان در ادامه خاطر نشان کردند این آیه دلالت می کند بر اینکه آنها قدرت بر تغییر شرایط را داشتند و می توانستند سرنوشت بهتری را برای خود رقم بزنند لذا حسرت ما فات را می خورند، چراکه اگر امکان تغییر وجود نداشت حسرت آنان بی مورد بود زیرا تغییر شرایط برای آنها ممکن نبود تا جای حسرت باشد؛ همچنین اشاره کردند که اعمالی که ممکنه موجب حسرت شوند بسیارند و قابل شمارش نیستند، هر کوتاهی در حق خداوند متعال مثل انجام ندادن واجب یا ارتکاب معصیت می تواند منشأ حسرت باشد، خداوند در آیه ۵۶ سوره زمر می فرماید: (أَنْ تَقُولَ نَفْسٌ یَا حَسْرَتَا عَلَى مَا فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللَّهِ وَإِنْ کُنْتُ لَمِنَ السَّاخِرِینَ) تا مبادا آنکه کسی بگوید: دریغ و افسوس بر اهمال کاری و تقصیری که درباره خدا کردم، و بی تردید [نسبت به احکام الهی و آیات ربّانی] از مسخره کنندگان بودم.
در این راستا معظم له به دو مطلب که از آیه استفاده می شود اشاره کردند:
مطلب اول: غنیمت شمردن تمام فرصتها و از بین نبردن آن، چراکه از بین بردن فرصت غم و غصه و حسرت را به همراه می آورد. امام صادق علیه السلام می فرماید: (إن أعظم الناس یوم القیامه حسره من وصف عدلاً ثم خالفه الى غیره) بیشترین افسوس را در روز قیامت کسى مى خورد که سخن از عدالت بگوید اما خود با دیگران به عدالت رفتار نکند. و اینکه هیچ کوتاهی را سبک نشماریم و هیچ اطاعتی را کوچک ندانیم، و بزرگترین آنها احسان به دیگران است.
مطلب دوم: اینکه حسرت گذشته را بچشیم و احساس کنیم و از فرصت های از دست رفته عبرت بگیریم تا برای فرصت های پیش آمده برنامه داشته باشیم تا از آنها نهایت استفاده را ببریم.
در قسمت پایانی سخنان خود فرمودند که این پشیمانی و حسرت در دنیا، ثمربخش و مفید است اما نادیده گرفتن آن فرصتهای سوخته یا حس نکردن آنها یعنی دیگر پس از مرگ فایده ای بر آن مترتب نخواهد شد همانگونه که آیه مورد بحث به آن اشاره می کند و خداوند در سوره مومنون آیه ۹۹ و ۱۰۰ از زبان آنان می گوید: (قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ * لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَکْتُ کَلَّا إِنَّهَا کَلِمَهٌ هُوَ قَائِلُهَا) در آن حال گوید: بارالها، مرا به دنیا بازگردانید؛ تا شاید به تدارک گذشته عملی صالح به جای آرم. (به او خطاب شود که) هرگز نخواهد شد، این کلمهای است که (از حسرت) همی بگوید (و ثمری نمیبخشد). این اشاره به حسرت و دردی است که در لابلای دعاهایی که از اهل بیت علیهم السلام به ما رسیده که در پایان زمان های ویژه عبادی مثل ماه مبارک رمضان و حج با اینکه آنها بهترین بهره برداری را کرده اند فهمیده می شود، این حسرت را پیروان اهل بیت در خدمت رسانی به زائران امام حسین علیه السلام در ایام اربعین و در مناسبت های دیگر، در پایان ایام زیارت در وجود خود احساس می کنند با اینکه خدمات بزرگی را انجام داده اند.