مرجع عالیقدر حضرت آیتالله العظمی شیخ محمد یعقوبی (مد ظله)
السلام علیکم و رحمت الله و برکاته
امروزه هوش مصنوعی در بیشتر موارد، به عنوان جایگزینی برای انسان عمل میکند؛ زیرا از قابلیتهای خلاقانه برخوردار است و با اطلاعات گوناگون در تخصصهای مختلف تغذیه میشود. و شاید این جایگزینی، تواناییهای بشری را تحت شعاع قرار دهد چراکه اغلب انسانها بهطور مستقیم برای انجام وظایف محوله به آن متوسل میشوند، بدون آنکه نیاز به تلاش فکری داشته باشند یا از قوای ذهنی خود استفاده کرده و تواناییهای بشری خویش را به کار گیرند.
و فرض کنید در زمینهای مانند هنر داستاننویسی، مسابقهای خلاقانه برگزار شود و دور از ذهن نیست که یکی از شرکتکنندگان برای کسب جایزه به هوش مصنوعی متوسل شود. حال سؤال این است: آیا برنده شدن شرکتکنندهای که بر هوش مصنوعی تکیه کرده، و از خلاقیت خود استفاده نکرده، این پیروزی شرعی است؟ و از موجودی دیگر برای خلق این اثر استفاده کرده است.
پاسخ شما را در این مورد میخواهیم. اجرتان با خدا.
بسمه تعالی
السلام علیکم و رحمت الله و برکاته
۱. خروجیهای هوش مصنوعی برای متخصصان در زمینههای گوناگون مفید است؛ زیرا توجه آنان را به موضوعی جلب میکند که شایسته بررسی است و آنان قادر به تمایز بین درست و نادرست هستند. اما افراد غیرمتخصص ممکن است مرتکب خطایی بزرگ شوند.
۲. اگر شرکتکننده داستانی را که عیناً توسط هوش مصنوعی تولید شده ارائه دهد، سزاوار دریافت جایزه نیست. اما اگر از ایدههای خود استفاده کند و به گونهای آن را بازنویسی و پردازش نماید که با معیارهای خلاقیتِ مورد نظر برای ارزیابی و برنده شدن در مسابقه منافات نداشته باشد، در این صورت سزاوار دریافت جایزه است.
والله ولی التوفیق
محمد یعقوبی
۱ / ربیع الثانی / ۱۴۴۷